Daarom check je al rijdend je WhatsApp-berichten: psychologische onderschatting

9 januari 2017

‘Tududung’: één ongelezen bericht in WhatsApp. We kennen het risico dat we nemen door een berichtje achter het stuur te lezen. Toch kunnen we de verleiding moeilijk weerstaan. Het is immers een kleine moeite om even WhatsApp te openen en te kijken wat de ander ons stuurt. En het gaat toch meestal goed? Aan de andere kant moeten we ons er echt even toe zetten om energiecontracten of zorgverzekeringen te vergelijken. Zelfs niet wanneer Glicht.com en Independer.nl vergelijkingen uiterst eenvoudig en snel maken. Waarom check je al rijdend wel je WhatsApp terwijl je weet dat dit een risico vormt, terwijl je niet zo vaak even checkt of je geld kunt besparen? Wetenschappers Roth, Wänke en Erev ontdekten (2016) dat dit te maken heeft met psychologische onderschatting van de uitkomsten.

3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.

Beslissingen die we maken om informatie wel of niet te checken maken we dagelijks tientallen tot honderden keren. Daardoor hebben we er veel ervaring mee, wat ertoe leidt dat we uitzonderingen op de regel enorm zijn gaan onderschatten. We weten uit ervaring dat het meestal goed gaat als we een berichtje op onze telefoon checken tijdens het rijden. Uit diezelfde ervaring weten we dat een overstap ons gemiddeld genomen geen kapitalen aan voordeel zal opleveren, terwijl we daar op voorhand wel wat tijd in moeten steken.

Teveel of juist te weinig checken

We checken de voordelen van overstappen niet of nauwelijks om twee verschillende redenen. Allereerst zijn we ongeduldig en houden we van directe waardering, in plaats van voordelen op de langere termijn (Hoch & Loewenstein, 1991). Ten tweede associëren we leuke activiteiten of taken met ‘onbelangrijk’ en belangrijke taken met saai en vervelend (Barkan, Danziger & Shani, 2016): de trade-off tussen interesse en importantie.

We onderschatten het risico, omdat het eigenlijk altijd goed gaat.

Het checken van voorwaarden van een app, software of financieel product en het vergelijken van zorgverzekeringen of energiecontracten kost in eerste instantie wat tijd, zodat we daar op termijn mogelijk iets aan hebben. Bovendien is het een belangrijke in plaats van een leuke taak, waardoor we daar al snel de elementen ‘saai en vervelend’ aan koppelen. Andersom levert het checken van onze mobiele telefoon na een melding van WhatsApp ons meteen voordeel op, we zien immers dat er iemand aan ons denkt of iets wil weten. Het is een leuke taak, die daarom waarschijnlijk beduidend minder ‘belangrijk’ zal zijn.

Bovendien hebben we psychologisch te maken met overschatting. We overschatten onze rijkwaliteiten en gaan er daardoor vanuit dat we prima in staat zijn om onderweg de berichten te lezen die we ontvangen (Krueger & Mueller, 2002). We onderschatten het risico, omdat het eigenlijk altijd goed gaat. Grote ongevallen vormen de uitzondering, waardoor we het idee hebben dat dit ons niet zomaar zal overkomen.

Besparen op reizen bij KAYAK

De combinatie van deze elementen zorgt ervoor dat we het daadwerkelijke risico dat we nemen als we WhatsApp in de auto checken enorm onderschatten. Tegelijkertijd kant onderschatten we het voordeel dat we kunnen behalen door verzekeringen te vergelijken, voorwaarden te checken of bij KAYAK te checken of we wellicht goedkoper op vakantie kunnen.

Om je daar effectief tegen te wapenen kun je de meldingen eenvoudig uitschakelen zodra je de auto instapt, de ‘Onderweg ben ik Offline’-campagne geeft je wat dat betreft een psychologisch slim advies.

Uit het onderzoek van de wetenschappers blijkt dat het vooral de directe beloning die we ervaren als we iets checken kan helpen om dat gedrag te stimuleren. Door het vergelijken van verzekeringen of reizen bijvoorbeeld 80% sneller te maken besloot slechts 9% meer mensen dit te doen. Een directe (kleine) beloning verhoogde dit aantal mensen met 42% en was daarmee veel effectiever. Het kan dan gaan om een direct te ontvangen bonus of een direct mooiere hotelkamer voor dezelfde prijs.

Het onderzoek maakt bovendien goed duidelijk waarom het zo moeilijk is om niet meteen de telefoon te grijpen als WhatsApp een melding geeft. Om je daar effectief tegen te wapenen kun je de meldingen eenvoudig uitschakelen zodra je de auto instapt, de ‘Onderweg ben ik Offline’-campagne geeft je wat dat betreft een psychologisch slim advies. Je haalt dan de nieuwsgierigheid weg. Bovendien hoef je niet te zoeken naar een mogelijkheid om de directe beloning (het lezen van het bericht) weg te nemen na de melding, aangezien dat veel lastiger is.


Artikel met plezier gelezen? Like me op Facebook en lees wekelijks slimme psychologische tips die je direct kunt inzetten. Geen artikel meer missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Barkan, Rachel, Shai Danziger, and Yaniv Shani (2016), “Do As I Say, Not As I Do: Choice–Advice Differences in Decisions to Learn Information,” Journal of Economic Behavior & Organization, 125, 57–66.

Hoch, Stephen J. and George F. Loewenstein (1991), “Time-Inconsistent Preferences and Consumer Self-Control,” Journal of Consumer Research 17 (4), 492–507.

Krueger, Joachim and Ross A. Mueller (2002), “Unskilled, Unaware, or Both? The Better-Than-Average Heuristic and Statistical Regression Predict Errors in Estimates of Own Performance,” Journal of Personality and Social Psychology, 82 (2), 180–88.

Roth, Y, Wänke, M. en Erev, I. (2016). Click or Skip: The Role of Experience in Easy-Click Checking Decisions. Journal of Consumer Research, 583-597.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply