Waarom kunnen we geen ‘nee’ zeggen tegen korting? Voor EditieNL

25 oktober 2017

EditieNL interviewde me vanmiddag over kortingen en waarom we daar zo moeilijk ‘nee’ tegen kunnen zeggen. Want, hoe komt dat eigenlijk? In de uitzending vertelde ik over autonomie en competentie, maar daarmee is er helaas een interessant stukje informatie verloren gegaan. Daarom, hier het hele verhaal dat ik vertelde.

1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond

De Consumentenbond zocht uit dat we tot wel €1.400 per jaar kunnen besparen met kortingen. En uit ander onderzoek bleek dat vooral discounters enorm populair zijn. Hoe komt dat?

Collectieve en individuele reden

Die voorliefde voor kortingen valt op verschillende manieren te verklaren. Zowel vanuit een collectieve als een individuele reden. Collectief gezien staan we in Nederland bekend om ons koopjesjagen. We willen graag het onderste uit de kan, hebben afdingen tot kunst verheven en worden week van het woord ‘gratis’.

Dat stereotype is van invloed op onze identiteit. Het schrijft voor hoe ‘wij Nederlanders’ ons zouden moeten gedragen. Als we ons Nederlander voelen moeten we ons daar ook naar gedragen, om te voorkomen dat het brein in de war raakt.

Daarnaast speelt er een individuele reden mee. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we grote moeite hebben om ‘gratis’ te weerstaan. En dat verklaart deels waarom aanbiedingen zoals ‘1 + 1 gratis’ zo populair zijn. Het kost moeite om het voordeel te laten liggen. Want, het voelt alsof we een dief zijn van onze eigen portemonnee.

Kortingen kunnen vreten aan ons gevoel van autonomie, maar bieden aan de andere kant de kans op competentie. Of kortingen ons gelukkig maken? Dan hangt dus af van hoe je ermee omgaat.

De crux zit ‘m in het type vergelijking dat je maakt. Je zou moeten vergelijken: wel kopen met korting of niet kopen. Uiteraard is niet kopen dan nog altijd voordeliger dan wel kopen, ondanks de korting. De aandacht die de winkeliers vestigen op de kortingen zorgt ervoor dat je een andere vergelijking maakt: kopen met korting of kopen zonder korting. Dan is het ineens een goed idee om wel gebruik te maken van de korting. Terwijl je de aankoop (nu) misschien helemaal niet nodig hebt.

Autonomie en competentie

Dan even over autonomie en competentie, want daar ging het bij EditieNL ook even over. Het zijn belangrijke motivators voor ons ervaren geluksniveau:

  • Autonomie
    We zijn autonoom als we onze eigen keuzes maken. Zelf bepalen wat we doen en ook wat we kopen.
  • Competentie
    We zijn competent als we ergens goed in zijn. Als we vaardigheden en kwaliteiten bezitten waar we trots op kunnen zijn.
  • Verbondenheid
    We voelen ons verbonden als we samen zijn met anderen. Sociale contacten als basis voor ons geluk.

Kortingen kunnen vreten aan ons gevoel van autonomie, maar bieden aan de andere kant de kans op competentie. Of kortingen ons gelukkig maken? Dan hangt dus af van hoe je ermee omgaat. Wees je bewust van het risico op een gebrek aan autonomie en benut desgewenst de kans op competentie.


Artikel met plezier gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook en. Zelf geen artikel meer missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply