Onze tastzin, smaakpapillen en perceptie zijn uiterst nauwkeurig. Kleine verschillen nemen we gemakkelijk weer, het valt bijvoorbeeld direct op dat dit deel van de zin een andere kleur heeft dan de opening van dit artikel. Toch zit er een grens aan wat we nog kunnen opmerken. Verschilt de kleur in dit gedeelte bijvoorbeeld van de kleur van dit gedeelte? Dat is een stuk moeilijker waar te nemen, het verschil is te klein geworden. We zijn hiermee het JND overschreden, het Just-noticeable difference (Weber). Ook tijdens een feestje kun je daarmee te maken krijgen, het zorgt ervoor dat het volume steeds verder oploopt.
1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond
Het het Just-noticeable difference komen we in ons dagelijks leven regelmatig tegen. Als je het geluid van de televisie niet kunt horen heeft het bijvoorbeeld geen zin om het volume 1 standje harder te zetten. De kans is groot dat je het verschil niet eens zal horen. Je zet de televisie daarom automatisch meerdere standen harder, zodat er merkbaar meer geluid uit komt.
Te harde muziek tijdens een feestje
Op dezelfde manier loopt ook het volume tijdens feestjes gemakkelijk op. De muziek gaat steeds een beetje harder, zonder dat je door hebt dat je het volume sterk verhoogt. Aan het eind van de avond staat de muziek beduidend harder, maar vanwege het geleidelijk oplopen heb je dat gedurende het feestje niet door.
Door het volume steeds maar een klein beetje te verhogen bereik je niet het minimale verschil dat we kunnen waarnemen. Als het gevolg daarvan blijf je het volume stukje bij beetje verhogen, zonder dat je door hebt hoe hard het eigenlijk al staat. Je kunt het vergelijken met het verhaal van de kikker en het kokende water, dat Triodos Bank onlangs in een reclame verwerkte:
Advies voor in de praktijk
Wil je voorkomen dat de muziek aan het eind van de avond ongemerkt te hard staat? Spreek met jezelf af dat je het volume uitsluitend met minimaal 5 stappen (of 3 als de installatie die je gebruikt niet zoveel stappen heeft) mag verhogen of verlagen. Op die manier overschrijdt je het Just-noticeable difference, waardoor je direct merkt dat de muziek harder staat dan net. Je maakt jezelf eenvoudig meer bewust van het oplopende volume, waardoor je dat gemakkelijker in de hand kunt houden.
Heineken moest dit qua smaak voldoende sterk aanzetten, om het Just-noticeable difference te overschrijven en daarmee voor een ‘nieuwe ervaring’ te zorgen.
Je maakt daarmee gebruik van een truc die marketeers toepassen om nieuwe producten te introduceren. Indien zij producten dienen aan te passen op basis van bijvoorbeeld nieuwe regelgeving zorgen ze ervoor dat de nieuwe smaak binnen het Just-noticeable difference blijft. Coca Cola ligt bijvoorbeeld onder druk vanwege het gebruik van grote hoeveelheden suiker. Nieuwe producten met minder suiker dienen binnen het JND te blijven, om te voorkomen dat consumenten een smaakverschil ervaren en mogelijk overstappen naar de concurrent.
Aan de andere kant moet een ‘nieuw’ product dat als zodanig wordt aangekondigd voldoende verschillen van het origineel. Heineken introduceerde dit voorjaar bijvoorbeeld H41. Het is een pils met exact dezelfde ingrediënten als het originele biertje, op het gebruik van een andere gist na. Dat type gist zorgt voor een behoorlijk meer kruidig karakter. Heineken moest dit qua smaak voldoende sterk aanzetten, om het Just-noticeable difference te overschrijven en daarmee voor een ‘nieuwe ervaring’ te zorgen.
Artikel met plezier gelezen? Like me op Facebook en lees wekelijks slimme psychologische tips die je direct kunt inzetten. Geen artikel meer missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week ontvangt.
Wetenschappelijke bronnen
Weber’s Law of Just Noticeable Difference, University of South Dakota: http://apps.usd.edu/coglab/WebersLaw.html
No Comments