Geef me aandacht! De psychologische invloed van jaloezie op koopgedrag

1 mei 2017

Aankoopgedrag bestaat voor een belangrijk deel uit psychologie, onder andere onder invloed van emoties die we ervaren. Wetenschappers en specialisten in consumentengedrag doen onder andere onderzoek naar de invloed van jaloezie. Zodra we die emotie ervaren blijken we een enorme behoefte te hebben aan aandacht, iets dat zich vertaalt in specifiek koopgedrag. Shirts en truien met grote letters om enorm op te vallen: ze lijken zodra we jaloers zijn ineens een stuk aantrekkelijker.

3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.

Uit vijf experimenten door de wetenschappers blijkt dat jaloezie ervoor zorgt dat we de aandacht van onze partner terug willen grijpen. Dit vertaalt zich zelfs naar situaties waarin die partner helemaal niet betrokken is. We kiezen producten waarmee we de aandacht kunnen trekken, zelfs wanneer dat negatieve aandacht zou betekenen. Belangrijke voorwaarde daarbij: onze keuzes moeten publiekelijk zichtbaar zijn, het is van belang dat anderen ons daadwerkelijk zien.

Let op: jaloezie is iets anders dan afgunst of machteloosheid. Zodra we tegen iemand opkijken kunnen we afgunst ervaren en indien we ons niet in staat achten hetzelfde te bereiken kan dat machteloos voelen. Jaloers zijn we op het moment dat we de waardering of aandacht van bijvoorbeeld onze partner eerst wel kregen, maar nu niet meer of in mindere mate.

Een schreeuw om aandacht

Jaloezie is de emotie die we ervaren als een echte of ingebeelde ander een bedreiging vormt of lijkt te vormen voor een belangrijke sociale relatie. Vooral richting onze partners kunnen we dit gemakkelijk ervaren. Dat begint al bij jonge kinderen en werkt door in de pubertijd, als we volwassen worden en speelt zelfs nog op latere leeftijd.

Proefpersonen wilden eenmaal jaloers significant meer opvallen en waren bereid meer moeite te doen om niet genegeerd te worden.

We verliezen de aandacht van de ander of ervaren dat zo en komen in een competitieve modus terecht om daar wat aan te doen. Om de aandacht terug te krijgen en de (ingebeelde) rivaal de pas af te snijden zoeken we naar mogelijkheden om meer op te vallen (andere strategieën zijn bijvoorbeeld het vertonen van agressief gedrag naar de rivaal of publiekelijk klef worden met je partner om aan te tonen dat jullie bij elkaar horen).

Jaloersmakende advertenties

Er werden vijf experimenten gedaan naar deze wens tot aandacht trekken, op het moment dat we jaloers zijn. Proefpersonen wilden eenmaal jaloers significant meer opvallen en waren bereid meer moeite te doen om niet genegeerd te worden.

Wil je je als consument zelf niet zomaar laten beïnvloeden? Probeer je dan bewust te worden van jaloers gedrag dat je vertoont

Dat betekent dat er kansen liggen voor marketeers, die producten verkopen aan jaloerse types of die zich richten op aankoopmomenten waarbij jaloezie een rol zou kunnen spelen. Het is dan heel interessant om producten aan te bieden met extra grote logo’s, die geluid maken, licht geven of op een andere manier opvallen. De consument heeft in z’n gedrag de behoefte om op te vallen, dus door daarop in te spelen ontstaat er een aantrekkelijke aankoopmogelijkheid.

Wil je je als consument zelf niet zomaar laten beïnvloeden? Probeer je dan bewust te worden van jaloers gedrag dat je vertoont, zodat je je tevens bewust kan worden van het feit dat je dan misschien andere keuzes maakt. Vraag een vriend of vriendin je eerlijk te vertellen of je je wellicht jaloers gedraagt en bepaal dan samen of die trui met dat enorm opvallende logo inderdaad goed bij de rest van je kledingcollectie past.


Artikel met plezier gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook en. Zelf geen artikel meer missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Buss, D. M., Larsen, R. J., Westen, D., & Semmelroth, J. (1992). Sex differences in jealousy: Evolution, physiology, and psychology. Psychological Science, 3, 251–255.

Huang, X., Dong, P. & Wyer Jr, R.S. (2017). Competing for attention: The effects of jealousy on preference for attention-grabbing products. Journal of Consumer Psychology, 27, 171-181.

Masciuch, S., & Kienapple, K. (1993). The emergence of jealousy in children 4 months to 7 years of age. Journal of Social and Personal Relationships, 10, 421–435.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply