Je kent het wel: je scrolt doelloos door je tijdlijn en voelt je vooral leeg, in plaats van vrolijk. Totdat er een berichtje binnenkomt van je beste vriend, met een spraakmemo of een stomme grap. Plots voelt het stukken beter. Toeval? Of is dat psychologisch eigenlijk heel logisch?
Lees verder…
Stel, je staat in de supermarkt en ziet twee flessen shampoo. De ene is knalroze met glitters, de andere heeft een boom en een fris groen blaadje op het etiket. Welke kies je? Grote kans dat je voor de groene fles gaat, met het idee dat die natuurlijker of gezonder is. Maar is dat eigenlijk wel zo?
Lees verder…
Stel: je leent een goede vriend 100 euro, omdat diegene het krap heeft deze maand. Een paar weken later zie je uiterst vrolijk op Instagram: “Eindelijk m’n favoriete game gekocht!” Je voelt irritatie. Niet vanwege het geld, maar… vanwege die game. Was dat nou nodig?
Herkenbaar? Wat gebeurt hier psychologisch?
Apple trok in 2024 de stekker uit Project Titan. Het ging om de ontwikkeling van een elektrische, zelfrijzende auto. Die er dus niet komt, ondanks de geïnvesteerde 10 miljard dollar. Een enorme afschrijving en ontzettend zonde van alle inzet, maar het is psychologisch de juiste keuze. Dat wil zeggen, als iets niet werkt kun je beter stoppen en het verlies accepteren. Beter dan doorgaan, terwijl je weet dat het niets meer wordt. Het is de klassieke psychologische Sunk Cost Theory.
Lees verder…
Wat kun je verwachten als je de verrassing-box van Happy Socks bestelt? Het merk houdt het bewust een beetje vaag: ’The mystery box could contain anything, maybe even a sock or several! Who knows?’
Benieuwd waarom dat werkt? Het blijkt te komen door ‘joint speculation’, ontdekte wetenschappers Aleksandra Kovachev en Hillary J. D. Wiener. In tegenstelling tot eerdere theorieën blijkt een beetje onzekerheid over aankopen heel goed te werken, bijvoorbeeld voor een box vol verrassende sokken.
Lees verder…
Zet het maar in je agenda: ‘evaluatie goede voornemens’. Doe dat ergens in februari, en de kans is groot dat het een teleurstellend moment wordt. Het is je weer niet gelukt, terwijl je het écht van plan was. Hoe komt dat toch? En wat kun je psychologisch doen om je goede voornemens dit jaar wel vol te houden? Ik schreef er m’n column over voor Omroep MAX. En ik leg je graag uit hoe je dat in de praktijk aanpakt.
Lees verder…
Dit jaar sluiten Arnhem, Eindhoven, Tilburg en Amersfoort zich aan bij de gemeenten met een lokaal vuurwerkverbod. Volgend jaar volgen Zwolle, Zutphen en Ede. Bovendien vond de politie minder illegaal vuurwerk dan eerdere jaren. Dat kan allemaal toeval zijn, maar het komt de autoriteiten ook niet verkeerd uit. Het landelijk vuurwerkverbod lijkt officieel van tafel, maar onder de radar beweegt de psychologie in een heel andere richting.
Lees verder…
Er geldt sinds 1 juli een reclameverbod voor online gokken. Dat wil zeggen, voor gerichte reclame. En zelfs als alle reclame verboden zou worden zijn de problemen niet voorbij. Het is namelijk niet de reclame, maar het spel zelf dat zo verslavend werkt. EditieNL vroeg me voor hun uitzending op RTL4 hoe dat zit.
Lees verder…
Wie minder wil uitgeven stelt een budget in, toch? Dat is waar inzicht-apps van ING, Rabobank, ABN AMRO én financieel hulpverleners graag bij helpen. Maar, werkt dat in de praktijk wel? Wat gebeurt er als consumenten een optimistisch budget instellen, maar vervolgens toch meer uitgeven dan ze van plan waren? Dat onderzochten experts in consumentenpsychologie. Ze analyseerden consumentengedrag rondom budgetten en ontdekten goed nieuws: het werkt! (Maar niet perfect…).
Lees verder…
Vers uit de wasstraat ben ik in de auto misschien wel op z’n gevaarlijkst. Ik probeer in de ruiten van kantoren waar ik langsrij een glimp op te vangen van de weer als nieuw glanzende lak. Voor een tevreden knikje achter het stuur: het ziet er weer fantastisch uit. En dat stemt tevreden, het was inderdaad een goed idee om ‘m schoon te laten wassen. Maar zou de wasstraat me daar niet al bij kunnen helpen? En psychologisch slim gebruik te maken van de Peak End-rule? De spiegel aan het einde van de wasstraat is een psychologisch schot voor open doel.
Lees verder…