Wat maakt gokkasten zo verslavend? 13 psychologische trucs

17 juli 2023

Er geldt sinds 1 juli een reclameverbod voor online gokken. Dat wil zeggen, voor gerichte reclame. En zelfs als alle reclame verboden zou worden zijn de problemen niet voorbij. Het is namelijk niet de reclame, maar het spel zelf dat zo verslavend werkt. EditieNL vroeg me voor hun uitzending op RTL4 hoe dat zit.

1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond

17 psychologische trucs van de gokkast

Gokkasten, fruitautomaten, online slots en andere casinospellen zijn sterk verslavend. En dat is geen toeval, het is doelbewust ontwerp door de spelmakers.

Zij gebruiken bijvoorbeeld deze 13 psychologische trucs:

  1. Felle kleuren

    Het is rood, oranje met blauw en bijvoorbeeld knalgroen of knalgeel. Die kleuren vallen op, dus trekken de aandacht. Bovendien stemmen ze vrolijk en creëren ze een gevoel van urgentie (rood). De felle kleuren zetten aan tot spelen, maken energieker en motiveren dus om langer te blijven spelen. Wie langer speelt verliest uiteindelijk, omdat het (online) casino altijd een klein voordeel heeft.
  2. Knipperende knoppen

    Nog meer aandacht trekken knipperende knoppen en andere onderdelen. De gokkasten trekken jouw aandacht naar waar ze die graag willen hebben. Dus moet je vooral op de knop drukken om de rollen weer te laten draaien? Of is er een bonusspel beschikbaar? Die knoppen knipperen niet voor niets, het is een psychologische truc van de fruitautomaten en casino slots.
  3. Welkom: €250 bonus
    Nog voordat je gaat spelen krijgen spelers hun eerste cadeau. Je krijgt €250 bonus, als extra speelgeld om lekker mee van start te gaan. Zo’n cadeau wekt een gevoel van wederkerigheid op. Je wilt als speler wat terugdoen. En wat is er dan makkelijker dan de spellen lekker te gaan spelen? In het casino waarvan je de bonus kreeg natuurlijk, dus je bent meteen een stuk loyaler.
  4. Credits in plaats van cash

    Je stort geld en krijgt een bonus in cash. Vervolgens koop je daar credits mee, om te gaan spelen. Dat is geen toeval, die credits komen het casino namelijk veel beter uit. Als je 2 credits inzet doet dat psychologisch minder pijn dan dat je 2 euro inzet. Zelfs als 1 credit gelijk staat aan 1 euro. Als je speelt met credits is de associatie met geld minder sterk, dus is ook de associatie met geld verliezen minder sterk.
  5. Enorme jackpots om te winnen

    Wie gaat spelen krijgt het snel te zien: er valt een enorme jackpot te winnen. Als je meespeelt maak je kans op €10.000, op €100.000 of zelfs op een miljoen of meer. Dus stel je eens voor, wat zou je daarmee doen? Wie wegdroomt bij die enorme prijzen motiveert zichzelf onbewust om te starten. En om door te spelen, want je weet ten slotte maar nooit of het lukt..
  6. Steeds weer een kleine prijs

    Ondertussen win je regelmatig een kleine prijs, waarschijnlijk iedere paar keer dat je de rollen van de gokautomaat of fruitautomaat in beweging brengt. Die kleine prijzen zijn heel lekker meegenomen, maar nog veel belangrijker voor het (online) casino. Jij blijft de slots namelijk spelen, dankzij de kleine prijzen die motiveren om door te gaan. Iedere keer dat je wint komt er net genoeg dopamine vrij in je brein om weer door te gaan.
  7. Heel dichtbij de jackpot

    Bovendien kom je regelmatig heel dichtbij die enorme jackpot die je kunt winnen. Als je er 5 dezelfde symbolen op een rij voor nodig hebt staan er na de eerste draai al 3. De vierde volgt de volgende keer dat je draagt. Nu kan het niet meer misgaan, toch? Natuurlijk gaat het wel mis. De near-miss is een van de belangrijkste psychologische trucs van de gok- en spelautomaten in (online) casino’s.
  8. Met een gevoel van controle

    Toch krijg jij het gevoel van controle, dankzij het design van de gokkast. Jij brengt de rollen in beweging. En je kunt ze vastzetten als je winnende symbolen verzamelt. Tijdens blackjack bepaal je zelf wat je met je kaarten doet en ook bij andere spellen lijkt het net of jij de touwtjes in handen hebt. Dat gevoel van controle klopt niet, maar motiveert wel om verder te spelen.
  9. En zicht op anderen die winnen

    Als de online casino’s het slim spelen zie je regelmatig voorbij komen hoe anderen de grote prijzen pakken. Dus gaat de jackpot eruit? Dan krijg jij daar een melding van. Dat is even balen (omdat jij weer net niet wint), maar het motiveert sterker om door te spelen. Als zij het kunnen…
  10. Extra’s als je vaker speelt

    Ook houden de casino’s bij hoe vaak je de online slots speelt. Als vaste speler krijg je leuke extra’s, zoals free spins of andere bonussen. Dat heb je verdiend, toch? En als je vaker speelt verdien je het ook een keer om de jackpot te winnen. Door dat gevoel met extraatjes verder te voeden krijg je het idee dat je echt dichterbij komt bij de hoofdprijs.
  11. Menselijke machines

    En de spellen die je speelt blijven leuk, omdat ze die zo menselijk mogelijk ontwerpen. De gokautomaten gaan als het ware met je in gesprek. Ze openen met ‘hallo’, en nodigen je uit ‘om er een draai aan te geven’. Ook zijn de knoppen zo ontworpen dat het net ogen, een neus en een lachende mond lijken. Hoe menselijker, hoe meer jij speelt.
  12. Fullscreen zonder klok

    De spellen zoals gokautomaten, fruitautomaten en online casino slots speel je gewoon in de webbrowser. Rechts onderin heb je vaak de mogelijkheid om het spel in full screen te spelen. Dat is wel zo leuk, en extra lucratief voor het online casino. Dan verdwijnt namelijk de klok uit beeld op je scherm, zodat je niet meer ziet hoe lang je eigenlijk al speelt.
  13. Beloningen in beeld
    Ten slotte duizelt het van de beloningen en bevestigingen dat je goed bezig bent. Zelfs als je niet wint zal het spel je keer op keer belonen. Je ziet steeds dat je het goed doet, lekker bezig bent en het zelfs beter doet dan de meeste anderen. Dat motiveert om door te blijven spelen, zelfs als je een paar keer niets wint.

Je bent machteloos tegenover de makers

En denk jij dat je er niet intrapt als de gokspellen deze beïnvloedingen op je afvuren? Je bent machteloos tegen de makers. De ontwerpers van de spellen denken hier uren en dagen over na, in grote teams van gedragsspecialisten.

Zij gebruiken de onderbewuste beïnvloedingen, waar jij je vanuit je bewustzijn niet tegen kunt wapenen. Alleen als je de bovenstaande tips er letterlijk bijhoudt tijdens het spelen om ze te herkennen maak je een kans. In alle andere gevallen trap je er waarschijnlijk toch in, dus speel je langer dan je zou willen en kom je vaker terug dan je zou willen.

Behandel de gokautomaat daarom als snoep en koek als je gezonder wilt eten.
Alleen als je geen koek en snoep in huis haalt weet je zeker dat je het niet eet.

Dus wil je niet te veel gokken of helemaal geen gokautomaten meer spelen?
Blokkeer de websites om er niet meer naartoe te gaan.
En gebruik een adblocker om de advertenties niet meer te zien.


Interessant artikel gelezen en wil je op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Meld je aan voor de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de nieuwe artikelen ontvangt.


Patrick is meer dan 10 jaar zelfstandig Consumentenpsycholoog. Hij combineert psychologie met marketing. Psychologische inzichten maken hem gelukkiger met zijn eigen (aankoop)keuzes en vormen de wetenschappelijke basis om bedrijven en instellingen te adviseren. Hij schrijft hier blogartikelen op de site, schrijft columns voor RTLZ en De Ondernemer en wordt regelmatig gevraagd voor kranten, tijdschriften, radio en televisie. Bovendien is hij zelfstandig SEO tekstschrijver.

You Might Also Like