Oke, dat je ervoor moet oppassen valt misschien wel mee. Toch ligt psychologische beïnvloeding op de loer, waardoor je misschien niet op iemand stemt om z’n goede ideeën. We blijken onbewust af te gaan op uiterlijk, zelfs als je alleen maar naar foto’s van lijsttrekkers en andere kandidaten kijkt. En zou je iemand ook kunnen spreken of zelfs ontmoeten? Dan zal ook hun stemhoogte en lichaamslengte meer invloed hebben dan je zou verwachten.
1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond
De man, de bril en de baard
Psychologisch speelt er veel meer mee dan alleen iemands ideeën en visie. Als de kandidaten volledig onbekend zijn blijkt bijvoorbeeld dat we liever stemmen op iemand die op ons lijkt. Onderzoek waarin een deel van de proefpersonen een foto zag die bestond uit een mix van de daadwerkelijke kandidaat en hun eigen gezicht reageerden daar significant positiever op dan op de reguliere foto van een kandidaat.
Wil je tijdens de verkiezingen stemmen op de persoon met de beste ideeën? Pas op met je te veel te verdiepen in de personen op de kandidatenlijst. Bekijk liever geen foto’s en voorkom bovendien dat je ze hoort spreken of zelfs in levende lijve ziet.
Er zijn veel meer van dergelijke invloeden, waarvan er 3 voldoende hebben aan slechts een foto op de kandidatenlijst:
- Bril
Draagt de kandidaat een bril? In Nederland en veel andere Westerse samenlevingen associëren we brillen met meer intelligentie. Met Mark Rutte en bijvoorbeeld Jan Peter Balkenende als belangrijkste voorbeelden hebben we de onbewuste neiging om bebrilde kandidaten als intelligenter en meer geschikt in te schatten. - Man
Dat er 60% meer mannen op de kieslijsten van de partijen staan voor de verkiezingen op 17 maart 2021 lijkt niet zo vreemd. Sterker nog, het is statistisch-historisch slim. Tal van onderzoeken wijzen op een gender bias, waardoor mannen meer leiderschapskwaliteiten worden toegedicht dan vrouwen. Of dat met de toenemende druk en media-aandacht hiervoor zo blijft is natuurlijk de vraag. Toch stuurt ons onderbewuste aan op de keuze voor een man in plaats van een vrouw. - Baard
Het effect is minder groot dan bij een bril, maar ook een baard lijkt bij te dragen aan een betrouwbaar imago. Bovendien schatten kiezers in dat de baard mannelijker maakt, zónder de aggresief-masculine eigenschappen. Mannen met baarden lijken de ideale gentlemen, dus een goede keuze in het stemhokje.
Doe de StemWijzer en het KiesKompas
Wil je tijdens de verkiezingen stemmen op de persoon met de beste ideeën? Pas op met je te veel te verdiepen in de personen op de kandidatenlijst. Bekijk liever geen foto’s en voorkom bovendien dat je ze hoort spreken of zelfs in levende lijve ziet. Het zijn allemaal recepten voor onbewuste beïnvloeding, terwijl het zou moeten gaan om de inhoud.
Doe wat dat betreft liever de StemWijzer en/of het KiesKompas. Ontdek welke partij het best bij je past, en stem dan op de onderste vrouw uit de lijst. Dat is natuurlijk geen inhoudelijk advies, maar wel een keuze die ik al jaren maak om de onbewuste voorkeur voor die mannen in de politiek een heel beetje te balanceren.
Interessant artikel gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook. Zelf op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.
