De smartphone is een volwassen knuffelbeer: sterk tegen stress

14 december 2020

De smartphone is superfunctioneel, zowel om mee te bellen, WhatsAppen als om eindeloos te surfen en te scrollen door social media. En daar bovenop heeft het apparaat nog veel meer te bieden. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het werkt als een knuffelbeer voor volwassenen. We ervaren minder stress en meer comfort, zolang we onze telefoon dichtbij ons kunnen houden.

3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.

De smartphone combineert een aantal unieke eigenschappen:

  • Zeer persoonlijk
  • Makkelijk mee te nemen
  • Ultiem privé
  • Fijn om vast te houden
  • Alomaanwezig

Het zijn die eigenschappen die het de ideale knuffelbeer maken.

Smartphone en stress

Veel mensen hebben een bijzondere relatie met hun smartphone. Het lijkt soms bijna op een gedragsverslaving en een compulsief verlangen om de telefoon erbij te pakken in allerlei situaties. Daardoor hindert de telefoon ons soms in productiviteit, schaadt het onze sociale relaties en gebruiken we het apparaat terwijl we rijden.

Naar wat er gebeurt als we de telefoon even niet bij ons hebben is weinig onderzoek gedaan. Toch werd al eens eerder aangetoond dat we dan slechter presteren op cognitieve taken. Dat lijkt te komen door de verhoogde gevoelens van stress en angst die we ervaren.

Psychologisch comfort

Het is bekend dat we diepe emotionele banden kunnen ontwikkelen met spullen, dus ook met een smartphone. Dat lijkt op de manier waarop kleine kinderen een knuffelbeer kiezen. Die helpt ze zich comfortabel te voelen, en er ontstaan gevoelens van angst en stress als je de beer afpakt.

Wil je bijvoorbeeld stoppen met roken of heb je een belangrijke presentatie? Jouw telefoon binnen handbereik is dan een heel prettig gegeven.

Ook bij volwassenen is bekend dat ze sommige ‘speciale bezittingen’ hebben. De spullen geven ze gevoelens van warmte en veiligheid. Dit lijkt ook te gelden voor de smartphone. Net als de knuffelbeer is die makkelijk mee te nemen en daardoor eigenlijk altijd in de buurt.

Gehecht aan je telefoon

Uit de experimenten blijkt dat we de telefoon vooral graag bij ons willen hebben bij gevoelens van angst en stress. In die situaties kunnen we niet zonder, omdat de telefoon werkt als de knuffelbeer van kinderen.

Misschien merk je dat wel bij jezelf. Of maken merken en winkels er al handig gebruik van, door je de telefoon erbij te laten pakken. Word je gevraagd een app te openen of wat deelnamedetails aan een spaarprogramma op te zoeken? Met je telefoon in je hand voel jij je een stuk zekerder.

Zo heeft het ook een commerciële insteek, bovenop de warmte en het comfort dat je zelf ervaart als je een uitdaging aangaat. Dus de telefoon kan je goed helpen, maar houd goed in de gaten wanneer jij die hulp omarmt.

Wil je bijvoorbeeld stoppen met roken of heb je een belangrijke presentatie? Jouw telefoon binnen handbereik is dan een heel prettig gegeven. Terwijl het andersom verstandig kan zijn om de telefoon even weg te leggen als je een aankoopbeslissing moet nemen.


Interessant artikel gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook. Zelf op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Verder lezen: Melumad, S. & Tuan Pham, M. (2020). The Smartphone as a Pacifying Technology. Journal of Consumer Research, 47, 237-255.
Albrecht, Ulrike, Nina Elle Kirschner, and Sabine M. Gru ̈sser (2007), “Diagnostic Instruments for Behavioural Addiction: An Overview,” GMS Psycho-Social Medicine, 4, Document 11.

Alter, Adam (2017), Irresistible: The Rise of Addictive Technology and the Business of Keeping Us Hooked, New York: Penguin Press.

Hunter, John F., Emily D. Hooker, Nicolas Rohleder, and Sarah Pressman (2018), “The Use of Smartphones as a Digital Security Blanket: The Influence of Phone Use and Availability on Psychological and Physiological Responses to Social Exclusion,” Psychosomatic Medicine, 80 (4), 345–52.

Nedelisky, Anna and Miriam Steele (2009), “Attachment to People and to Objects in Obsessive-Compulsive Disorder: An Exploratory Comparison of Hoarders and Non-Hoarders,” Attachment & Human Development, 11 (4), 365–83.

Schultz, Susan E., Robert E. Kleine, and Jerome B. Kernan (1989), “‘These Are a Few of My Favorite Things’: Toward an Explication of Attachment as a Consumer Behavior Construct,” Advances in Consumer Research, 16 (1), 359–66.

Vahedi, Zahra and Alyssa Saiphoo (2017), “The Association be- tween Smartphone Use, Stress, and Anxiety: A Meta- Analytic Review,” Stress and Health, 34 (3), 347–58.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply