Kipnuggets na de cliffhanger: nieuwsgierigheid maakt ongezonder

26 februari 2018

Nieuwsgierigheid is een krachtige psychologische mentale staat. Eenmaal nieuwsgierig zijn we tot veel in staat, bijvoorbeeld om erachter te komen hoe een cliffhanger verder gaat of wat iemand precies wilde vertellen. En op die manier zoeken we naar een concrete beloning als ons brein de nieuwsgierigheid niet kan oplossen, waardoor je het risico loopt een stuk ongezonder te eten. Dat is wat recent wetenschappelijk onderzoek door experts in consumentengedrag aantoont. In diverse experimenten tonen zij het gevaar van nieuwsgierigheid aan, als er ongezond eten in de buurt is.

3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.

Cliffhangers en puzzels of spelletjes: ze maken handig gebruik van nieuwsgierigheid. Om jou te prikkelen de volgende aflevering weer te kijken, om je te motiveren verder te spelen of om jou te beïnvloeden meer onderzoek te doen naar producten die marketeers aan je willen verkopen.

Die ongezonde voeding geldt voor het brein namelijk als een fijn alternatief voor de beloning die je zou kunnen krijgen door de ontbrekende kennis toch te vergaren.

Uit eerder wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we ongezonder kiezen als we trek hebben. En dat we dan kiezen voor directe in plaats van uitgestelde beloningen. Belangrijke lagere-order effecten, voor cognitief eenvoudige taken. Nieuwsgierigheid vraagt om meer cognitieve capaciteit, maar blijkt een vergelijkbaar effect te hebben. Eenmaal nieuwsgierig zoeken we naar een beloning voor het brein, ook buiten de omgeving waarin de nieuwsgierigheid ontstond.

Van nieuwsgierigheid naar een chocoladereep

Uit de wetenschappelijke experimenten blijkt dat we nieuwsgierig worden, bijvoorbeeld door een cliffhanger. Er ontstaat ontbrekende informatie, over hoe het verder zal gaan. Het brein wil dat graag oplossen. Daarvoor zoekt het brein een beloning, waarmee de figuurlijke honger naar de ontbrekende informatie gestild kan worden. Met name ongezonde producten kunnen die honger uitstekend stillen, omdat ze een (tijdelijk) prettig gevoel opleveren.

Na een cliffhanger, een spelletje dat je niet helemaal kunt oplossen of iemand die z’n meeslepende verhaal half afmaakt ben je dus sneller geneigd om ongezond te kiezen. Die ongezonde voeding geldt voor het brein namelijk als een fijn alternatief voor de beloning die je zou kunnen krijgen door de ontbrekende kennis toch te vergaren. En aangezien de volgende aflevering van je favoriete serie nog een week op zich laat wachten word je gemakkelijk slachtoffer van een ongezonde keuze.

Voorkom op die manier ook dat marketeers je nieuwsgierig kunnen maken naar hun producten, waarna je bijvoorbeeld gemakkelijker kiest voor iets lekkers uit het schap in de supermarkt.

Bovendien leidt nieuwsgierigheid tot ‘temporal escalation’. Dat betekent dat de nieuwsgierigheid met de tijd alleen maar groter wordt. En pas stopt op het moment dat je jouw doel bereikt: een beloning. Je komt er dus niet zomaar vanaf door het even te laten rusten.

Weersta de ongezonde keuze

Na de cliffhanger, een spannend spel of nieuwsgierigheid op een andere manier kun je het best zo snel mogelijk zorgen voor een andere beloning. Ga iets leuks doen, spreek met iemand anders af of neem een lekker warme douche. Zorg ervoor dat je een andere beloning vindt, waarmee het algemene ‘doel’ dat de nieuwsgierigheid in je brein plant afgevinkt kan worden.

Voorkom op die manier ook dat marketeers je nieuwsgierig kunnen maken naar hun producten, waarna je bijvoorbeeld gemakkelijker kiest voor iets lekkers uit het schap in de supermarkt. Eenmaal nieuwsgierig gemaakt is een ongezonde keuze met veel calorieën snel gemaakt, net als wanneer het druk is om je heen.


Artikel met plezier gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook en. Zelf geen artikel meer missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Bargh, John A., Peter M. Gollwitzer, Annette Lee-Chai, Kimberly Barndollar, and Roman Tro ̈tschel (2001), “The Automated Will: Nonconscious Activation and Pursuit of Behavioral Goals,” Journal of Personality and Social Psychology, 81 (6), 1014–27.

Forster, Jens, Nira Liberman, and Ronald S. Friedman (2007), “Seven Principles of Goal Activation: A Systematic Approach to Distinguishing Goal Priming from Priming of Non-Goal Constructs,” Personality and Social Psychology Review, 11 (3), 211–35.

Nenkov, Gergana Y. and Maura L. Scott (2014), “‘So Cute I Could Eat It Up’: Priming Effects of Cute Products on Indulgent Consumption,” Journal of Consumer Research, 41 (2), 326–41.

Seibt, Beate, Michael H€afner, and Roland Deutsch (2007), “Prepared to Eat: How Immediate Affective and Motivational Responses to Food Cues Are Influenced by Food Deprivation,” European Journal of Social Psychology, 37 (2), 359–79.

Wang, C. & Huang, Y. (2018). “I Want to Know the Answer! Give Me Fish ’n’ Chips!”: The Impact of Curiosity on Indulgent Choice. Journal of Consumer Research, 44, 1052-67.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply