Smaakvermoeidheid: cognitief uitgeput geniet je minder van complexe smaken

3 mei 2021

Koks in goede restaurants en inkopers van supermarkten zitten vol smakelijke verrassingen. In plaats van chocoladepudding en paprikachips zijn het tegenwoordig mint-chocolate-cookie en cheese-onion-rosemary die onze smaakpapillen verwennen. Tenminste, dat is wat de smaakcombinaties proberen. Optimaal genieten van al die smaaksensaties vraagt om veel cognitieve capaciteit. Bij te veel cognitieve uitputting blijkt er veel van de beleving verloren te gaan.

3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.

Het ervaren van smaak is een cognitief proces. Met name complexe smaken vragen veel van de hersencapaciteit. Om consumenten van alle smaken in complexe gerechten of samengestelde producten te laten genieten is het belangrijk dat daarvoor voldoende cognitieve capaciteit beschikbaar is.

Complexiteit van smaken

Het is al langer bekend dat cognitieve uitputting consumenten bijvoorbeeld ongezonder laat kiezen. Er is te weinig capaciteit beschikbaar om helder na te denken, dus de keuzes zijn anders dan zonder cognitieve uitputting.

Creëer of kies een rustige omgeving, ga er even goed voor zitten en voorkom iedere vorm van afleiding.

Cognitief uitgeput lukt bovendien het niet om de diversiteit en complexiteit van smaken optimaal te ervaren. Het gaat ten koste van het genot, waardoor iemand niet van een glas complexe rode wijn kan genieten zoals dat was bedoeld.

Smaak ervaren

Het komt door de manier waarop consumenten smaken ervaren. Er is een affectieve en een informatieve component:

  • Affectief
    De spontane reactie op de sensorische ervaring. Iets smaakt daardoor zoet, zuur of bijvoorbeeld bitter.
  • Informatief
    Een cognitieve manier van verwerken voor de kwaliteit, smaak en bijvoorbeeld gezondheid van wat iemand eet of drinkt.

Die informatieve component beïnvloedt bijvoorbeeld met een merknaam de smaak van sinaasappelsap en met overtuigende advertentieteksten de smaak van wat iemand daarna proeft.

Genieten is niet altijd gemakkelijk

Om te genieten van complexe smaken moet er voldoende hersencapaciteit beschikbaar zijn. Meer complexiteit vraagt om meer cognitief vermogen.

Let op: smaakcomplexiteit is wat anders dan nieuwigheid of bekendheid met een smaak.

Die complexe smaken zijn in opkomst, omdat ze gewenning goed kunnen tegengaan. Het blijkt belangrijk om consumenten cognitief niet te veel te belasten, als je ze wilt laten genieten van met name die complexe smaakprofielen.

Dus wil je zelf echt goed genieten van een complexe rode wijn of een gerecht waarin meerdere smaken bij elkaar komen? Creëer of kies een rustige omgeving, ga er even goed voor zitten en voorkom iedere vorm van afleiding.


Interessant artikel gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook. Zelf op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Verder lezen: Hildebrand, D., Hadi, R., Rubin, D. & Kramer, T. (2021). Flavor Fatigue: Cognitive Depletion Influences Consumer Enjoyment of Complex Flavors. Journal of Consumer Psychology, 31, 103-111.

Baumeister, R. F., & Vohs, K. D. (2007). Self-regulation, ego depletion, and motivation. Social and Personality Psychology Compass, 1, 115–128. https://doi.org/10. 1111/j.1751-9004.2007.00001.x

Carbon, C. C., & Albrecht, S. (2016). The Fluency amplifi- cation model supports the GANE principle of arousal enhancement. Behavioral and Brain Sciences, 39, 1–75. https://doi.org/10.1017/S0140525X15001752

Elder, R. S., & Krishna, A. (2010). The effects of advertis- ing copy on sensory thoughts and perceived taste. Jour- nal of Consumer Research, 36, 748–756. https://doi.org/ 10.1086/605327

You Might Also Like