IKEA heeft een geweldig business-model. Het bedrijf slaagt erin klanten zelf hun benodigde materialen bij elkaar te laten zoeken in het magazijn, na door een overweldigende showroom te zijn gelopen. Die klanten gaan thuis vervolgens zelf met hun nieuwe kast of andere aanwinst aan de slag. En daar zit een belangrijk onderdeel van het business-model. Het IKEA-effect zorgt ervoor dat we ontzettend blij zijn met meubilair dat we zelf in elkaar hebben gezet.
1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond
Het IKEA-effect is een officiële cognitieve bias, een denkfout in ons brein die ertoe leidt dat we een te hoge psychologische waarde toeschrijven aan producten die we geheel of gedeeltelijk zelf gecreëerd hebben. Het waren de psychologen Michael Norton en Dan Ariely die dit in 2012 wisten aan te tonen in een heus wetenschappelijk artikel.
Enthousiast over eigen inzet
De onderzoekers vroegen deelnemers wat ze wilden betalen voor de meubels die ze zelf in elkaar hadden gezet en vroegen daarnaast wat zij zouden willen betalen voor al kant-en-klare meubels. Het waren in principe dezelfde meubels, alleen in het tweede geval had IKEA die zelf alvast in elkaar gezet. Wat bleek? Deelnemers waren bereid om tot 63% meer (!) te betalen voor dezelfde meubels die zij zelf in elkaar hadden gezet.
Het effect is zelfs zo sterk dat we een grotere waarde toeschrijven aan meubels die we net niet helemaal perfect in elkaar hebben gezet dan aan perfecte meubels die al in elkaar zaten. Het is onze eigen inzet die ons enthousiast maakt over de meubels, waardoor we daar vervolgens meer waarde aan hechten. IKEA krijgt de meubels daardoor gemakkelijker verkocht, als consument word je er ontzettend blij van.
IKEA-effect in je voordeel
Het is wat dat betreft een goed idee om je nieuwe meubels voortaan zoveel mogelijk zelf in elkaar te zetten. Zelfs wanneer dat niet helemaal lukt zorgt je eigen inzet ervoor dat je er psychologisch meer waarde aan toe zal schrijven. Als we die lijn doortrekken is het bovendien een uitstekend idee om je eigen vloer te leggen, de wanden zelf te schilderen en bijvoorbeeld kleine planten te kopen die je door ze goed te verzorgen uit laat groeien tot mooie groene decoratie in huis.
En wil je er bijvoorbeeld voor zorgen dat je een geslaagd feestje kunt organiseren? Het is een uitstekend idee een paar vrienden te helpen opbouwen of wat dingen klaar te zetten. Vraag een paar anderen hapjes te maken of voor een deel van de aankleding te zorgen. Het resultaat? Zij zetten zich in en dragen bij aan het feestje, waardoor ze dit als een ‘deel van hen’ gaan zien. Je gasten zullen automatisch en onbewust enthousiaster zijn over je feestje, dankzij het IKEA-effect.
Artikel met plezier gelezen? Like me op Facebook en lees wekelijks slimme psychologische tips die je direct kunt inzetten.
Wetenschappelijke bronnen
Norton, Michael I.; Mochon, Daniel; Ariely, Dan (2012). “The IKEA effect: When labor leads to love” (PDF). Journal of Consumer Psychology 22 (3): 453–460. doi:10.1016/j.jcps.2011.08.002.
No Comments