Uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid blijkt dat supermarkten het je bijzonder moeilijk maken om gezond te kiezen. Dat wat er op je bord ligt valt waarschijnlijk maar nauwelijks binnen de Schijf van Vijf, en supermarkten spelen daarin een belangrijke rol. Waarom is het eigenlijk zo moeilijk om je daar tegen te wapenen?
1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond
Je bent vrij om te kiezen wat je wilt, toch?
Als jij gezond wilt eten, dan winkel je anders dan wanneer je zin hebt in een vette hap. Tenminste, dat is hoe je er misschien over denkt als je jouw onderbewustzijn en überhaupt de werking van het brein buiten beschouwing laat.
In de praktijk werkt het namelijk heel anders. En bepaalt de supermarkt voor een groot deel wat jij eet. En sterker nog, de supermarkt bepaalt wat je normaal vindt, hoe gezond bepaalde keuzes aanvoelen en waar je jouw aandacht op richt.
Is het wel echt gezond?
Supermarkten zijn niet willekeurig ingedeeld. De producten staan slim opgesteld. Dus zoek je een gezonde snack voor ’s avonds bij een Netflix-serie of een spannende film? Zelfs binnen het chips-schap staan er ‘gezonde(re)’ keuzes. Eventueel zelfs met een label dat aangeeft hoeveel suikers, vetten en andere dikmakers erin zitten. En in verhouding tot de meest ongezonde zakken kan er dan best een gezondere tussen staan. Al blijkt het een ongezonde keuze natuurlijk.
Het probleem in de supermarkt is dat ons brein er in die omgeving onbewust vanuit gaat dat het complete aanbod beschikbaar is. Dus uit dat aanbod kies je bijvoorbeeld het minst ongezonde. Maar dat neemt niet weg dat er nog veel meer is dat je niet ziet, omdat het niet beschikbaar is. In het chips-schap liggen bijvoorbeeld geen appels.
Een verkeerde norm
Bovendien bepaalt het aanbod grotendeels wat jij ‘normaal’ vindt. Dat begint al in de Allerhande of een vergelijkbaar magazine. De verhouding tussen gezonde en ongezonde producten ‘bewijst’ voor jouw brein wat anderen normaal vinden, dus waar ook jij je waarschijnlijk prettig bij voelt.
Vergelijk het met de bedrijfskantine, waar je langs een buffet loopt. Stel dat daar eerst drie meter aan kroketten en frikandellen ligt, met daarna een paar gezonde alternatieven. Die verhouding zorgt er dan onbewust voor dat je er vanuit gaat dat het blijkbaar normaal is om met een kroket of frikandel te lunchen. En nu is dat een extreem voorbeeld, maar het aanbod bepaalt simpelweg wat we normaal vinden.
Dus wil jij je toch wapenen tegen de ongezonde invloed van supermarkten? Leg de magazines weg (of beter nog, neem ze niet mee). Maak vooraf zelf een lijstje, zonder hulp van de boodschappen-apps. Laat je zo min mogelijk beïnvloeden door wat er beschikbaar is, laat staan door wat er in de aanbieding is.
Interessant artikel gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook. Zelf op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.
