More = more: de psychologisch valse overtuigingskracht van een vuistdik rapport

17 februari 2017

Meer informatie is beter dan minder informatie. Des te meer informatie ik probeer te achterhalen, des te beter de beslissing die ik kan maken. Dat is de algemene tendens wanneer we een moeilijke beslissing moeten nemen en was vaak de manier waarop ik dat deed. Zodra ik een nieuwe auto kocht, de universiteit koos om te gaan studeren of ik op het punt stond mijn huis te kopen probeerde ik zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Dat creëert echter vooral psychologische schijnzekerheid, op basis van de Information Bias.

1 ster * – Eenvoudig toe te passen, begrijpelijk zonder enige achtergrond

Des te meer informatie we verzamelen, des te beter de keuze die we maken. Dat is hoe we daar automatisch over denken. Vandaar dat ministers beslissingen nemen op basis van vuistdikke rapporten en dat ik zoveel mogelijk gegevens op Funda, Jaap en zelfs bij het Kadaster opvraag wanneer ik op huizenjacht ga. In sommige gevallen is die informatie relevant, maar in sommige gevallen ook niet.

Proefpersonen werd gevraagd of zij de ET scan wilden uitvoeren. De meerderheid gaf aan dit te willen doen[…].

Irrelevante informatie verzamelen

Het gaat goed zolang ik mijn vrije uren steek in de verzameling van (te)veel informatie, maar wordt vervelender wanneer hier (hoge) kosten mee gepaard gaan. Wetenschappers deden in 1988 een experiment met verzonnen ziekten. Een vrouwelijke patiënt vertoonde symptomen en een medische geschiedenis die wezen op de verzonnen globoma. Hieruit was voor 80% zeker dat ze de ziekte onder de leden had. Indien dit toch niet zou kloppen (20% kans) zou het in ieder geval popitis of flapemia zijn. Iedere ziekte kende een eigen behandeling die niet helpt tegen de andere twee. Door middel van een ET-scan viel in ieder geval duidelijk te maken of de vrouw popitis (positief resultaat) of flapemia (negatief resultaat) had. Als de vrouw globoma had zou de test zowel positief als negatief kunnen uitslaan, daar bood de test geen uitsluitsel in. Proefpersonen werd gevraagd of zij de ET scan wilden uitvoeren. De meerderheid gaf aan dit te willen doen, zelfs als ze werd verteld dat de patiënt vanwege het 80% risico op globoma daarvoor behandeld zou worden, los van de uitkomst van de scan.

Dit geeft goed aan dat we in sommige gevallen informatie opvragen of uitzoeken die in eerste instantie interessant lijkt, maar uiteindelijk niet relevant zal zijn.

Het resultaat? Die informatie is voor mij irrelevant, dus die neem ik niet mee in de beoordeling. 

Alleen relevante informatie verzamelen

Inmiddels pak ik het daarom anders aan. Ik ga niet zomaar voor een vuistdik rapport aan informatie, maar weeg op voorhand de relevante van informatie af. Tijdens het kopen van een woning valt er allerlei informatie te verzamelen. De informatie op Funda bevat bijvoorbeeld foto’s. Als daaruit blijkt dat de woning niet naar wens is haak ik af, als de woning wel naar wens is blijf ik enthousiast. Die informatie is dus relevant.

Als ik een nieuwe televisie ga kopen had ik de neiging om alle specificaties tot op de bodem uit te zoeken. De helderheid van het beeld, de kleurweergave, de bewegingsweergave, de scherpte, certificeringen, de energieklasse noem maar op. De kleurweergave en scherpte vind ik inderdaad belangrijk, maar een mooie televisie met een lagere energieklasse zou ik uiteindelijk toch gewoon kopen. Het resultaat? Die informatie is voor mij irrelevant, dus die neem ik niet mee in de beoordeling. Het bespaart me veel tijd, zoals een vuistdik rapport in veel zaken ook een stuk slanker kan door alleen dat wat relevant is te vermelden.


Artikel met plezier gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook en. Zelf geen artikel meer missen? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Baron, Jonathan (2006). “Information bias and the value of information”. Thinking and Deciding (4th ed.). Cambridge University Press. p. 177. ISBN 978-0-521-68043-1.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply