Waarom roept een coronavaccin meer weerstand op dan een medicijn tegen het coronavirus?

19 oktober 2020

Zou jij je laten inenten als er een vaccin beschikbaar komt? Uit onderzoek van Ipsos voor Nieuwsuur bleek dat 13 procent zich helemaal niet wil laten inenten en dat 16 procent dat nog niet weet. Een deel van de consumenten vindt een niet-natuurlijk vaccin geen vanzelfsprekendheid, als ze het virus nog niet hebben. Gedragswetenschappers ontdekten dat we waarschijnlijk anders reageren op een niet-natuurlijk medicijn, als we het virus eenmaal bij ons dragen en ziek worden.

3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.

Hoe dat komt? Het gaat om de keuze tussen natuurlijke producten die je preventief gebruikt (een vaccin) of die je gebruikt om te genezen (een medicijn). Consumenten hebben het beeld van natuurlijke producten dat ze veiliger zijn, maar ook minder krachtig. Zodra ze iets willen voorkomen voelt dat natuurlijke karakter veilig en vinden ze de eventueel minder krachtige werking niet zo erg. Je hebt het virus nog niet, dus je ervaart weinig urgentie om risico’s te nemen. Pas als het gaat om genezen van bijvoorbeeld een virus stappen ze van die voorkeur af, waardoor niet-natuurlijke (en mogelijk minder veilige) producten ineens niet meer zo’n probleem vormen.

Medicijn in plaats van een vaccin

Een vaccin werkt preventief, dus dat neem je als je het coronavirus nog niet hebt. Een natuurlijke variant heeft dan de voorkeur, ook als de veiligheid die daarbij hoort betekent dat het wat minder effectief is. Een niet-natuurlijk vaccin roept weerstand op, omdat we de hogere effectiviteit die we daarmee associëren ook associëren met minder veiligheid. Zolang er een niet-natuurlijk vaccin wordt voorgesteld zal een (groot) deel van de mensen daar dus kritisch op zijn.

Een medicijn, daarentegen, neem je als je het coronavirus al wel hebt. Je zoekt genezing en bent bereid meer risico te nemen. Je maakt een keuze in het negatieve domein van de Prospect Theory. De ervaren urgentie leidt ertoe dat een niet-natuurlijk medicijn de voorkeur krijgt boven een wél natuurlijk medicijn. De als minder ingeschatte veiligheid neem je op de koop toe, omdat je verwacht dat het niet-natuurlijke medicijn in ieder geval (zeer) effectief zal zijn.

Voor voeding, supplementen, medicijnen en behandelingen

Deze switch in consumentengedrag geldt overigens niet alleen voor vaccineren en genezen, het wordt door gedragswetenschappers en specialisten in consumentengedrag aangetoond in veel meer vakgebieden. Veel mensen geloven bijvoorbeeld dat gezonde voeding minder lekker smaakt dan ongezonde producten en dat die gezonde producten bovendien altijd duurder zijn. Nog bekender is de aanname dat producten met hoge prijzen betere kwaliteit en betere garanties opleveren . Nog interessanter in deze context is dat consumenten er blind vanuit gaan dat duurzame producten minder effectief zijn en zachter van aard zijn.

Wil de overheid ons dus aan een vaccin krijgen? Dan zijn er een paar mogelijkheden:

  • Natuurlijk karakter

    Een vaccin met een natuurlijk karakter is waarschijnlijk de beste oplossing. Indien er een mogelijkheid zou zijn zou dit de natuurlijke weerstand bij consumenten verlagen. Van een natuurlijk karakter verwachten we meer veiligheid, dus is er minder urgentie nodig om het te accepteren.
  • Urgentie verhogen

    Maatschappelijk natuurlijk niet wenselijk, maar als de urgentie toeneemt verdwijnen ook onze bezwaren tegen niet-natuurlijke vaccins. Zodra een groot deel van de bevolking ziek wordt bevinden we ons collectief steeds meer in het negatieve domein, dus zijn we bereid meer risico te nemen.
  • Medicijn als back-up

    Een niet-natuurlijk medicijn zou een belangrijke back-up kunnen zijn als het vaccin door onvoldoende mensen wordt geaccepteerd. Bij het genezen (in plaats van vaccineren) is het minder belangrijk om een natuurlijke oplossing aan te bieden, omdat de (individuele) urgentie op dat moment hoger is.

Interessant artikel gelezen? Help me het bereik te vergroten met een like op Facebook. Zelf op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Abonneer je dan op de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de artikelen van die week van me ontvangt.

Wetenschappelijke bronnen

Verder lezen: Scott, S.E., Rozin, P. & Small, D.A. (2020). Consumers Prefer “Natural” More for Preventatives Than for Curatives. Journal of Consumer Research, 454-471.

Haws, Kelly L., Rebecca W. Reczek, and Kevin L. Sample (2017), “Healthy Diets Make Empty Wallets: The Healthy 1⁄4 Expensive Intuition,” Journal of Consumer Research, 43 (April), 992–1007.

Lin, Ying-Ching and Chiu-Chi Chang (2012), “Double Standard: The Role of Environmental Consciousness in Green Product Usage,” 76 (September), 125–34.

Raghunathan, Rajagopal, Rebecca Walker Naylor, and Wayne D. Hoyer (2006), “The Unhealthy 1⁄4 Tasty Intuition and Its Effects on Taste Inferences, Enjoyment, and Choice of Food Products,” Journal of Marketing, 70 (4), 170–84.

Srivastava, Joydeep and Anusree Mitra (1998), “Warranty as a Signal of Quality: The Moderating Effect of Consumer Knowledge on Quality Evaluations,” Marketing Letters, 9 (4), 327–36.

You Might Also Like

No Comments

Leave a Reply