Plan je een uurtje lezen op de klok of duik je simpelweg in een boek totdat je er genoeg van hebt? Hoe je plant beïnvloedt hoe lang je het leuk blijft vinden. Dat blijkt uit onderzoek door specialisten in consumentenpsychologie. Met de juiste focus maak je herhalende taken minder saai en geniet je meer van muziek, kunst of bijvoorbeeld eten.
3 sterren *** – Wetenschappelijke inzichten vanuit de consumentenpsychologie, vertaald naar concrete voorbeelden.
Vier studies binnen het onderzoek tonen aan dat event-time sneller verveelt dan clock-time. Bij event-time ga je af op je eigen gevoel. Je begint, en stopt pas als je het zat bent. Bij clock-time plan je een vaste tijd, bijvoorbeeld een uurtje om muziek te luisteren, te lezen of iets anders te doen.
Verzadiging: je raakt verveeld (of niet)
Welke activiteit je ook start: vroeg je laat raak je verveeld. Hoe snel dat effect optreedt hangt af van hoe leuk je het vindt en hoe lang je iets doet. Ook hoe lang er tussen twee keer dezelfde activiteit zit heeft invloed. Als je Netflix-afleveringen kijkt raak je verzadigd als je meer afleveringen kijkt die langer duren. Andersom neemt die verzadiging juist af als er meer tijd zit tussen de verschillende afleveringen die je kijkt.
Wat is event-time?
Als je plant op basis van event-time begin je ergens aan, en stop je pas als je het zat bent. Je richt je onbewust op interne gedachten, gevoelens en fysieke sensaties. Clock-time vraagt om een blik op de klok of andere externe cues, als je plant hoe lang je iets gaat doen.
Plannen op basis van event-time activeert een zelf-focus, terwijl clock-time dat niet doet. Die focus beïnvloedt hoe snel je verveeld raakt en met een activiteit stopt.
Wetenschappers plannen volgens event-time en met de zelf-focus als ze aan complete uitdagingen werken. Ze maken daarmee de weg vrij voor een onvoorspelbaar leer- en ontdekkingstraject, waarvoor ze vertrouwen op hun gevoelens en gedachten. Event-time planning kan bij andere activiteiten mindfulness stimuleren, iets dat de zelf-focus versterkt.
Kies de juiste manier van plannen per activiteit
Event-time planning met zelf-focus maakt je meer gevoelig voor veranderingen en nuances in sensaties en perceptie. Je raakt verzadigd en wilt ergens mee stoppen als je merkt dat je ergens minder plezier in hebt. Je gaat er daardoor precies lang genoeg mee door.
Werk je aan herhalende taken, waar je weinig plezier uit haalt? Dan is clock-time planning waarschijnlijk het best geschikt. Het gebrek aan zelf-focus maakt je minder gevoelig voor gedachten en gevoelens. Je maakt het uur vol, zelfs als je al eerder verzadigd of verveeld raakt.
Dus moet je saaie herhalende taken uitvoeren? Plan dan een half uur of een uur. En ga je iets leuks doen? Let dan niet op de tijd om te plannen volgens event-time met een zo sterk mogelijke zelf-focus.
Interessant artikel gelezen en wil je op de hoogte blijven van leuke psychologische inzichten? Meld je aan voor de nieuwsbrief, zodat je iedere vrijdag de nieuwe artikelen ontvangt.
Wetenschappelijke bronnen
Verder lezen: Tang, Y., Huang, Z. & Su, Lei. (2023). The influence of event-time (vs. clock-time) scheduling style on satiation. Journal of Consumer Psychology, 33, 123-132.
Avnet, T., & Sellier, A. L. (2011). Clock time vs. event time: Temporal culture or self-regulation? Journal of Experimental Social Psychology, 47(3), 665–667.
Baltazar, M., Hazem, N., Vilarem, E., Beaucousin, V., Picq, J. L., & Conty, L. (2014). Eye contact elicits bodily self-awareness in human adults. Cognition, 133(1), 120–127.
Creswell, J. D. (2017). Mindfulness interventions. Annual Review of Psychology, 68, 491–516.
de Graaf, C. (2012). Texture and satiation: The role of oro-sensory exposure time. Physiology & Behavior, 107(4), 496–501.
Galak, J., & Redden, J. P. (2018). The properties and antecedents of hedonic decline. Annual Review of Psychology, 69, 1–25.
Galak, J., Redden, J. P., Yang, Y., & Kyung, E. J. (2014). How per- ceptions of temporal distance influence satiation. Journal of Experimental Social Psychology, 52, 118–123.
Levine, R. (1997). A geography of time: The temporal misadventures of a social psychologist. Basic Books.
McSweeney, F. K., & Swindell, S. (1999). General-process theories of motivation revisited: The role of habituation. Psychological Bulletin, 125(4), 437–457.
Sellier, A. L., & Avnet, T. (2014). So what if the clock strikes? Scheduling style, control, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 107(5), 791–808.
Sellier, A. L., & Avnet, T. (2019). Scheduling styles. Current Opinion in Psychology, 26, 76–79.
Sevilla, J., Lu, J., & Kahn, B. E. (2019). Variety seeking, satiation, and maximizing enjoyment over time. Journal of Consumer Psychology, 29(1), 89–103.
Patrick is meer dan 10 jaar zelfstandig Consumentenpsycholoog. Hij combineert psychologie met marketing. Psychologische inzichten maken hem gelukkiger met zijn eigen (aankoop)keuzes en vormen de wetenschappelijke basis om bedrijven en instellingen te adviseren. Hij schrijft hier blogartikelen op de site, schrijft columns voor RTLZ en De Ondernemer en wordt regelmatig gevraagd voor kranten, tijdschriften, radio en televisie. Bovendien is hij zelfstandig SEO tekstschrijver.
