Sta je op het punt een prachtige reis naar Cuba te gaan maken? Het zal een unieke ervaring worden, het land heeft allerlei moois te bieden en laat je binnentreden in een totaal andere wereld. Tenminste, als je vooraf niet teveel vrienden spreekt die je uitgebreid over hun ervaringen vertellen. Vrienden en anderen met wie je een sterke band hebt kunnen met hun verhalen jouw mogelijkheden om optimaal te genieten van een nieuwe ervaring verpesten. Goode, Hart en Thomson (2016) beschrijven in recent onderzoek verschillende experimenten die aantonen dat je beter niet teveel gedetailleerde informatie bij hen kunt inwinnen.
Vrienden en anderen met wie we een goede band hebben zijn van grote invloed op ons (Bansal & Voyer, 2000). Ze begrijpen waar we van houden en wat we leuk vinden (Kiecker & Hartman, 1994), waardoor we ze graag om advies en hun ervaringen vragen. Toch is dat niet altijd een goed idee. Ervaringen van vrienden kunnen onze eigen mogelijkheden tot genieten in de weg zitten, wanneer we plannen maken voor een mooie reis of een andere hedonistische ervaring. Des te sterker onze banden met degene met wie we spreken, des te gemakkelijker we ons kunnen inleven in wat de ander zegt. Binnen de consumentenpsychologie noemen we dat ‘internaliseren’. (Kang, Hirsh & Chasteen, 2010). We maken hun ervaringen ons als het ware eigen, we proberen dat net als zij te ervaren.
Genieten van een ervaring
Met name jongeren houden ervan nieuwe mensen te ontmoeten en nieuwe ervaringen op te doen. Wanneer we een ervaring zoals een reis naar Cuba plannen genieten zij op voorhand alvast van het idee dat ze de bijzondere momenten zullen gaan beleven. Dit levert bijzonder sterke emoties op, we kunnen ons goed inleven in hoe we ons tegen die tijd zullen voelen. Het is iets dat we in de volksmond kennen als voorpret. Het is verstandig om een dergelijke reis al ver van tevoren te boeken, we hebben er op voorhand dan alvast veel plezier van.
We fantaseren over dat wat we kunnen gaan verwachten, iets waarbij het voor ons brein juist prettig is dat we nog niet precies weten hoe het in de praktijk uit zal pakken. Zodra die onzekerheid verdwijnt zit dat ons genot vanuit het fantaseren eigenlijk in de weg (Wilson & Gilbert, 2008). Is een van je vrienden vorig jaar naar Cuba geweest? Episodische verhalen over wat hij of zij daar vorig jaar heeft meegemaakt lijken wellicht interessant, maar kunnen je persoonlijke genot behoorlijk in de weg zitten wanneer jij een vergelijkbare reis wilt gaan maken.
Uit de genoemde experimenten blijkt dat we eerder geneigd zijn een toekomstige ervaring af te zeggen of om te ruilen voor iets anders, wanneer we van een strong tie (zoals een goede vriend) horen hoe het daar geweest is. Zodra je plannen maakt voor een rondreis door Cuba en een van je vrienden daar in geuren en kleuren over vertelt en je de mooiste foto’s laat zien kan dat je eigen motivatie behoorlijk in de weg zitten. Zou je de verhalen en foto’s van een vreemde of minder goede vriend tot je krijgen? Dan maakt dat je juist meer enthousiast over de reis. Het is de combinatie van episodische ervaringen en de sterke band met een goede vriend die ertoe leidt dat je meer moeite hebt om uit te kijken naar een te maken reis.
Advies voor in de praktijk
Dat betekent natuurlijk niet dat je vrienden niet kunt vragen naar hoe hun reis is geweest, zelfs wanneer je zelf van plan bent om min of meer dezelfde reis te gaan maken. Het is echter verstandig om voldoende ‘onzekerheid’ over te houden over wat je kunt gaan verwachten. Bekijk dus rustig een aantal foto’s, maar ga de steden die je zal bezoeken niet stuk voor stuk af. Van Havana als hoofdstad van Cuba hebben we allemaal wel eens wat gezien, dat betekent nog niet dat je precies weet hoe de verschillende wijken in elkaar zitten en welke sfeer er hangt.
Zorg ervoor dat er wat te ontdekken overblijft wanneer je een rondreis door Cuba boekt of wanneer je een andere bijzondere ervaring voor de boeg hebt. Het fantaseren over wat je precies kunt gaan verwachten levert je net als de ervaring ter plaatse het meeste geluk op. Laat dit niet verpesten door iemand anders, zeker niet door goede vrienden. Ben je zelf op reis geweest of heb je een bijzondere ervaring gehad die anderen binnenkort zullen gaan beleven? Pas dan enigszins op met je enthousiasme, om te voorkomen dat ze uiteindelijk toch ergens anders voor kiezen omdat jij hen met je verhalen in de weg hebt gezeten.
Artikel met plezier gelezen? Like me op Facebook voor meer inspirerende consumentenpsychologie.
Bronnen
Bansal, H. S., & Voyer, P. A. (2000). Word-of-mouth processes within a services purchase decision context. Journal of Service Research, 3, 166–177.
Goode, M.R., Hart, K. & Thomson, M. (2016). Say no more! The liability of strong ties on desire for special experiences. Journal of Consumer Psychology, 26, 91-97.
Kang, S. K., Hirsh, J. B., & Chasteen, A. L. (2010). Your mistakes are mine: Self-other overlap predicts neural response to observed errors. Journal of Experimental Social Psychology, 46, 229–232.
Kiecker, P., & Hartman, C. L. (1994). Predicting buyers’ selection of interpersonal sources: The role of strong and weak ties. In C. T. Allen, & D. R. John (Eds.), Advances in Consumer Research, 21. (pp. 464–469). Provo, UT: Association for Consumer Research.
Wilson, T. D., & Gilbert, D. T. (2008). Explaining away: A model of affective
adaptation. Perspectives on Psychological Science, 3, 370–386.
No Comments